Abstract:
ශ්‍රි ලංකාතේ ජාතික අනනයතාවය හා බැදුණු තපොදු සංතක්තය පුරාණ වාරි උරුමය යි. එය ආසන්න වශතයන්
ක්‍රිස්තු පූර්ව පහ තහෝ හය සයවස්වල ආරම්භව ක්‍රිස්තු වර්ෂ තදොතළොස් වන සයවස පමණ වනවිට
සංවර්ධනතේ උපරිම අවස්ථාවට ළගා වී තිබුණි. වාරි කර්මාන්ත වටා ලාංකීය ශිෂ්ටාචාරය හා සංස්කෘතික
උරුමය වැඩී වර්ධනය විය. ලංකාතේ වාරි උරුමය වැව, අමුණ , ඇළ, ආතව ඇතිවූ ඉදිකිරීම් සහ ඒ ආතව
තගොඩනැගුණ භූදර්ශනය, ජනාවාස රටාවන් ආදි ස්පර්ශනීය උරුමය තමන්ම වාරිමාර්ග හා බැදුණු සරිත්
විරිත් චාරිත්‍ර, පූජාකර්ම, ජන කතා හා ජන ගායනා තමන්ම වාරිමාර්ග හා බැදුණු ජනවහර ආදී අස්පර්ශනීය
උරුම අංගයන් තගන් ද සමන්විත තේ. තබොතහෝ පැරණි වාරි කර්මාන්ත සජීවී උරුමයන් තලස වර්තමානතේ
දී ද ක්‍රියාකාරී ස්වරූපතයන් පවතී. ඒ සඳහා බලපෑ ප්‍රධාන තහේතු තසොයා බැලීම තමම පර්තේෂණතේ
අරමුණයි. තමහි පර්තේෂණ ගැටලුව වන්තන් ලංකාතේ පැරණි වාරි කර්මාන්ත පද්ධතිතේ ආරම්භක යුගතේ
සට ක්‍රි.ව. 1948 තතක් කිනම් ආකාරයක සංරක්ෂණ හා නඩත්තු කටයුතු සදුවූවා ද ? යන්න ය. තමම
පර්තේෂණය ගුණාත්මක ප්‍රතේශය තුළ ස්ථානගත වී ඇති තහයින් සද්ධි අධයයනය යන ක්‍රමතේදය තුළ
භාවිතවන තල්ඛනාගාර වාර්තා, ලියකියවිලි, සෘජු නිරීක්ෂණය , තභෞතික පුරාවිදයා අවතශේෂ පරීක්‍ෂා කිරීම,
යන මූලාශ්‍රන් තම් සඳහා භාවිත කතළේය. ඉතා ඉහළ ඝණත්වයකින් වියළි කලාපීය තැනිතලා භූමිය පුරා
වයාප්තව පැවති වාරි පද්ධතිය මුල්ම අවධිතේ ඒවා ඉදිකළ ජනතාව විසන්ම සදුකළ නඩත්තු කටයුතු මගින්
ආරක්ෂාවූ ආකාරය ද, පසුව බලයට පත්වූ සෑම පාලකතයකුම රාජය මැදිහත්වීම මත සදුකළ වාරි කර්මාන්ත
සංරක්ෂණය කිරීම්, නඩත්තුකිරීම, පවත්නා වාරිමාර්ග පුළුල් කිරීම්, අළුත් වාරිමාර්ග ඉදිකිරීම්, හමුතේ දිගින්
දිගටම ආරක්ෂාවූ ආකාරය ද, ලංතද්ස, ඉංග්‍රීස ආදී බටහිර ජාතීන්තේ පාලන කාල තුළ දී , ලංතද්සී ලංකාතේ
දකුණු හා නැතගනහිර මුහුදුබඩ ප්‍රතද්ශවල පැරණි වාරි කර්මාන්ත සංරක්ෂණය කිරීම ද, ඉංග්‍රීසී ලංකාතේ
වියළි කලාපය පුරා සයවස් ගණනාවක් තිස්තසේ අතහැර දමා තිබූ දැවැන්ත වාරි කර්මාන්ත ජාලය සංරක්ෂණය
කිරීමට තගන තිබූ තබොතහෝ සාධනීය ක්‍රියාමාර්ගයන් ද ඓතිහාසක හා පුරාවිදයා මූලාශ්‍රයන් පදනම්
කරගනිමින් හඳුනාගතහැකිවීම තමම අධයනතේ ප්‍රතිඵලයයි.
